همونطور که میدونید مطالعه همانند انجام هر کار یا فعالیت دیگر، نیازمند استفاده از روشهای درست است. اگر به دقت بررسی کنیم میبینیم که یکی از دلایل افت تحصیلی برخی از دانش‌آموزان اینه که شیوه‌ی مطالعه‌ی آنها بر طبق اصول صحیح مطالعه نیست و عدم رعایت اصول مطالعه موجب پایین آمدن سطح کارایی و بازدهی انسان، تضعیف روحیه، کاهش اعتمادبنفس خستگی ودلزدگی از مطالعه میشه. در این مقاله به نکاتی راجع به مطالعه درس فیزیک میپردازیم.
نکاتی راجع به مطالعه درس فیزیک
چیزی که باید بدانید این است که باید در مطالعه همیشه تلاطم داشته باشید (مطالعه‌ی فعال) . دریا هم اگر ساکت و آرام باشد به تدریج به مرداب تبدیل میشود.
یادداشت‌برداری، حاشیه‌‌نویسی، طبقه‌بندی وخلاصه نویسی و سازمان دادن، برجسته و بارز ساختن نکات مهم مطالب مورد نظر، به زبان خود تکرار کردن مطالب و تصویر سازی ذهنی و تجسم عینی از جمله فنونی هستند که انسان را در هنگام مطالعه‌ی فعال نگه می‌دارند و نتیجه‌ی آن بالا رفتن تمرکز حواس و سرعت عمل است.
در ارتباط با فیزیک شما برای شروع باید متن کتاب درسی را به خوبی بخوانید و مفاهیم و فرمول ها را در صفحه‌ای خلاصه‌برداری کنید. این به معنای مطالعه‌ی فعال است.
سپس به مثال‌های حل شده در کتاب بپردازید مثال‌های کتاب را خودتان حل کنید و پس از آن به سراغ تمرین‌های پایان کتاب بروید. برای حل این تمرین‌ها خلاصه‌ای که تهیه نموده‌اید کنارِ دستتان باشد.
برای شروع حل یک مسأله، ابتدا آن را روزنامه وار (بدون خواندن اعداد و ارقام) بخوانید تا موضوع را تشخیص دهید. سپس داده‌ها را یادداشت کنید و با توجه به صورت مسأله و داده‌های مطرح شده دریابید که این مسأله مربوط به کدام بخش از فصل یا کدام مبحث است؟ (مطلب، ممکن است ترکیبی باشد). پس از تشخیص موضوع فرمول‌های آن بخش یا موضوع را در چرک نویس یادداشت کنید؛با بررسی داده‌های مسئله و فرمول‌ها،فرمول مناسب را انتخاب کنید و سرانجام به حل مسئله بپردازید.
پس از حل مسائل کتاب، از کتابهای کمک درسی کمک بگیرید. اما هرگز از ابتدا و تنها با روخوانی کردن مسأله، خود را ناتوان از حل آن نپندارید و با مسأله تا جایی که میتوانید سر و کله بنزید. در نهایت اگر نتوانستید به راه‌حل برسید به سراغ راه‌حل‌ها و پاسخ بروید.
فیزیک درسی است که برای درک بهتر و عمیق مسائل آن و علاقه‌مند شدن به آن، باید کاربرد فرمول‌ها و مفاهیم آن را در زندگی روزمره دریابید. برای مثال در اصل پاسکال کاربرد بسیار زیبایی مانند جک‌های هیدرولیکی یا ترمز هیدرولیکی ماشین وجود دارد. یا شاید برای دانش آموزان جالب باشدکه چرا وزن ما(عددی که ترازو نشان می‌دهد) در هنگان حرکت آسانسور، متفاوت با زمانی است که آسانسور، ساکن است است یعنی هنگام ایستادن روی ترازو در هنگام حرکت آسانسور اعداد متفاوتی میبینیم!
با فراگیری کاربرد قوانین و اصول و فرمول‌ها، آنها را برای خود، درونی کرده، ضمن از یاد نبردن آنها کاربردهای مشابه آن را نیز پیدا کرده و بر لذت یادگیری خود از فیزیک بیافزایید.
یکسری نکات مهم مطالعه فیزیک:
۱-جایگاه خود را ارتقا دهید: در صورت قوی بودن در تستهای کنکور، از تست های تألیفی کتاب بنفش استفاده کنید.
۲-توصیه می شود حتماً از کتاب درسی خود استفاده کنید. در کتاب درسی بسیار ساده و روان این درس توضیح داده شده و با کشیدن نمودارها و قرار دادن آزمایش ها و بیشتر بدانید ها کاملاً مفهوم را برای دانش آموزان باز کرده است.
۳- پس توصیه می شود به هیچ عنوان از نمودارها و شکل‌های کتاب غافل نشوید. تمام مثال ها و تمرین های کتاب در ارتباط با مفاهیم فصل است، پس توصیه می شود که تمام تمرین‌ها و مثال‌های کتاب با دقت حل کنید.
۴- حتماً تکنیک ضربدر و منها و زمان‌بندی درست رعایت شود تا به دلیل کمبود وقت،سؤال‌های انتهایی درس فیزیک که از پیش دو است و آسان است را از دست ندهید!
۵-برای مطالعه‌ی این درس چیزی که بسیار اهمیت دارد طبقه بندی فرمول های مربوطه است. پس بعد از مطالعه ی دقیق کتاب درسی و جزوه ی معلم، فرمول های مربوط به هر کمیت فیزیکی را به طور جداگانه در کارت های فلش بنویسید.
۶- منبع اصلی و جامع شما در مبحث الکترومغناطیس باید ابتدا خود کتاب درسی باشد.به وضوح در سال های اخیر تستها ی خط به خط و مشابه همان تمرین‌های کتاب درسی در مبحث الکترومغناطیسس در کنکورهای سال‌های اخیر مشاهده شده است.
۷- برای مطالعه در درس فیزیک سال سوم بهتر است دانش آموزان ابتدا به یادگیری اساسی و مفهومی مباحث مهم این کتاب بپردازند.منابعی که می توان با آن ها به صورت مفهومی به یادگیری فیزیک پرداخت، شامل چند مورد می شود که از آن ها می توان به جزوه‌ی مدرسه‌ی دانش آموز،جزوه کلاس های کنکور و همچنین استفاده از کتاب های آموزشی فیزیک سال سوم اشاره کرد.
۸- باید پاسخ تست ها بررسی شوند و باید اشکالاتی که شما در روند حل سؤال با آن مواجه شده‌اید را شناسایی و رفع کنید. با بررسی جواب تست ها ،نکات مبحث مورد مطالعه، بار دیگر مرور میشود.
۹- توصیه ما اینست که ابتدا در هفته‌ی اول مطالعه، به خواندن تشریحی مباحث پایه بپردازید و در هفته‌ی دوم یا پایان هفته اول به تست زمان‌دار فیزیک پایه توجه نمایید.
۱۰-برای مطالعه درس فیزیک نخست هرفصل را باید دقیق بخوانید و سپس وارد «مثال ها و تمرین های متن و پایان فصل مربوطه» شوید و در «مرحله اول» یک به یک مثال ها و تمرین ها را با جواب تشریحی آنها «بخوانید و یاد بگیرید» و در صورتی که اشکال و یا ایرادی داشتید به متن درس مراجعه نموده، تا اشکال و ایراد شما بر طرف شود.
در «مرحله دوم»، دو مرتبه به مثال ها و تمرین ها برگردید و بدون این که به جواب ها نگاه کنید، «سئوال ها را برای خودتان حل کنید» و در پاسخ گویی در هر قسمتی از جواب شما که ابهامی وجود داشت، به جواب آن قسمت نگاه کرده و سپس دوباره خودتان به حل سئوال بپردازید و این کار را تا پایان تمرین های پایان هر فصل ادامه دهید .
پس از این که به تمام مثال ها و تمرین ها «مسلّط شدید»، در «مرحله سوم» وارد «تست های کنکورهای سراسری و آزاد فصل مربوطه» شوید و تست ها را یک به یک «بخوانید و به حل آنها بپردازید» و سپس به پاسخ نامه مراجعه نموده و راه حل خودتان را با جواب تشریحی تست «مقایسه نمایید»؛ این روش مطالعه، روشی «اساسی و بنیادین» است و در مدت زمان خیلی کوتاه و اندکی «سرعت تست زنی» شما را «بالا» خواهد برد.
۱۱- در مبحث الکتریسیته‌ی ساکن اول باید مفهوم بار الکتریکی را بدانیم و اینکه چگونه در اجسام انتقال می یابد و بعد باید بفهمیم قانون کولن چیست و سپس این قانون را برای بارهای الکتریکی بکار برد و بعد سراغ میدان الکتریکی برویم وچون مباحث الکتریسیته ساکن بهم مرتبط می‌باشد باید یک مبحث را بطور کامل فهمید ،بعد سراغ مباحث بعدی برویم در ضمن خلاصه نویسی نیز فراموش نشود چون اکثر فرمول‌های آن شبیه هم هستند و مرور آن ها الزامی می‌باشد
۱۲- نحوه ی مطالعه ی فصل‌های نورشناخت از کتاب ابی کمی متفاوت تر از سایر فصول است.پیشنهاد میشود ابتدا به مطالعه ی دقیق مباحث مختلف بپردازید، سپس برای هر موضوع یک یا حداکثر دو تست برای تفهیم موضوع بزنید زیرا این مباحث به گونه ای است که حل مثال بسیار کمک کننده به یادگیری است.سپس در چند نوبت تستهای هر مبحث را حل کنید توجه داشته باشید که مثلا همه تستهای اینه تخت را در یک نوبت حل نکنید ان ها را به چند قسمت تقسیم کرده و در چند روز مختلف آنها را پاسخ دهید زیرا مهم‌ترین نکته در یادگیری و افزایش مهارت در این مباحث تکرار و تمرین زیاد و مرور های با برنامه و با تعداد بالا می باشد.
۱۳- به شما عزیزان پیشنهاد می‌کنم که برای یادگیری و تسلط روی مباحث جریان الکتریکی و مدارها ابتدا به کتاب درسی خود مراجعه کرده و جزوه معلم و هم چنین تمرین ها و مثال های کتاب درسی را به صورت تشریحی حل کنید و بعد به سراغ کتاب رفته و در ابتدا درسنامه را به طور کامل بخواند و برای تست زدن ابتدا تست های کنکور سراسری را در الویت قرار دهد
۱۴-مغناطیس ساده ترین و نمره آورترین فصل فیزیک ۳ است.یکی از مهم‌ترین مباحث این فصل قانون دست راست است. قبل از آنکه شروع به حل تمرین کنید سعی کنید یک¬بار شبیه یک معلم درس را برای خود یا دیگران توضیح داده تا اطمینان حاصل کنید که بر مفاهیم تسلط دارید.لازم به ذکر است که در رویارویی با مسائل نهراسید و از آن استقبال کنید زیرا به نقاط ضعفتان پی می برید. به رفع مشکلات بپردازید و یک جمع بندی کلی در ارتباط با نحوه ی ارتباط موضوعات مختلف ذکر شده در یک فصل انجام دهید.که باید با تمرین و تکرار بسیار این قسمت را فراگرفت.
۱۵-نکته بسیار مهم که نقش بسزایی در حل مسائل فیزیک دارد رسم شکل در حین خواندن صورت مسئله است و فرمول ها را برای تسلط بیشتر دسته بندی کنید.
برای موفقیت در کنکور با تدریس حرفه ای اساتید برتر کشور و کنکور آسان است
همراه باشید
استاد احمدی ، مهندس امیر مسعودی ، مهندس عارف ربیعیان ، دکتر مهدی شیخی
جهت دریافت مشاوره و برنامه ریزی درسی با شماره های
۰۹۱۲۸۳۷۵۷۴۷
۴۰ ۹۶ ۴۰ ۶۶ – ۰۲۱
۳۸۸۹ ۷۵۲ ۰۹۱۲
تماس بگیرید
